Ubytki w uzębieniu są problemem nie tylko natury estetycznej – z czasem mogą przyczyniać się one również do pogorszenia stanu zdrowia. Dlatego warto jak najwcześniej zadbać o uzupełnienie ubytków przy użyciu ruchomych lub stałych protez. Należy jednak pamiętać, że jak każda rzecz, również protezy zużywają się i są narażone na różnego rodzaju usterki. Jakie to usterki, czym są spowodowane i w jaki sposób sobie z nimi poradzić?
Jakie są usterki protez zębowych?
Ze względu na swoją funkcję protezy zębowe każdego dnia są narażone na usterki. Ryzyko ich uszkodzenia zwiększa niewłaściwa pielęgnacja (brak higieny, stosowanie nieodpowiednich środków czyszczących etc.), a także pewne nawyki użytkowe, (np. spożywanie dużej ilości bardzo twardych pokarmów). Przyczyną może być również zwykła utrata właściwości protezy, wynikająca ze starzenia się tworzywa. Niezależnie od przyczyny zdecydowanie najczęściej występujące problemy z protezami to:
- pęknięcia – uszkodzenie struktury protezy, które nie powoduje zmiany jej kształtu,
- złamania – kiedy proteza pęka na dwie lub więcej części,
- uszkodzenie korony,
- uszkodzenie łącznika.
Jak wygląda naprawa protezy?
Usunięcie usterki w uszkodzonej protezy odbywa się w laboratorium protetycznym, a jego przebieg jest uzależniony od rodzaju i stopnia uszkodzenia – niekiedy wystarczające jest sklejenie protezy, w innych przypadkach należy wymienić uszkodzone korony i łączniki. Pacjent, który decyduje się na naprawę uszkodzonej protezy powinien pamiętać, że nawet najlepsze dostępne środki nie są w stanie przywrócić protezie pierwotnej wytrzymałości. Dlatego zalecane jest wzmocnienie jej przy pomocy specjalnej siatki (dotyczy górnych protez) lub metalowego, wtopionego w akryl łuku (w przypadku protez dolnych). Naprawa protezy trwać może ponad dobę, dlatego dla zdrowia oraz zachowania pełnego komfortu przeżuwania czy mówienia warto zdecydować się na tę usługę jak najwcześniej po zauważeniu uszkodzenia. Należy unikać stosowania uszkodzonej protezy, gdyż może to pogłębiać usterkę, a także powodować urazy w jamie ustnej.
Czy można samodzielnie naprawić protezę?
Pacjenci, których proteza uległa uszkodzeniu mogą pomyśleć, że dadzą radę samodzielnie usunąć usterkę i przywrócić przedmiot do stanu dawnej użyteczności. W rzeczywistości nie jest to dobry pomysł. Naprawianie protez wymaga bowiem wiedzy z zakresu protetyki, a także użycia specjalistycznych narzędzi oraz materiałów. Błędy popełnione przy naprawie czy zastosowanie środków nie przeznaczonych do tego celu nie tylko grozi tym, że protez wkrótce ulegnie kolejnemu uszkodzeniu – mogą się również pojawić problemy w jej użytkowaniu, zarówno podczas jedzenia, jak i mówienia. Przyczyną może być nieodpowiednia retencja protezy, uniemożliwiająca komfortowe umieszczenie jej w jamie ustnej. W ostateczności może nawet dojść od uszkodzenia aparatu żującego i poważnych konsekwencji zdrowotnych. Dlatego należy pamiętać – z uszkodzoną protezą należy zgłosić się jak najwcześniej do gabinetu stomatologicznego i przekazać ją do naprawy wykwalifikowanemu protetykowi.
Jak dbać o protezę zębową?
Podobnie jak i naturalne zęby, protezy zębowe wymagają odpowiedniej pielęgnacji – bez tego będą bardziej narażone na niszczenie, a co za tym idzie, ich użytkowanie będzie dużo kosztowniejsze. Niewłaściwa pielęgnacja protezy lub jej całkowity brak mogą być również stanowić pewne zagrożenie dla zdrowia jamy ustnej oraz wpływać na komfort użytkowania (np. zmianę smaku spożywanych potraw). Jak zatem dbać o protezę? Oto kilka kluczowych zasad
Myj protezę każdego dnia
Protezy ruchome należy wyjąć przed snem, dokładnie umyć, osuszyć, a następnie umieścić w suchym pojemniku i szczelnym pojemniku. Poważnym błędem jest umieszczanie protezy na noc w szklance czy innym pojemniku z wodą. Po całym dniu używania na protezie zbierają się zanieczyszczenia i drobnoustroje, które w wilgotnym środowisku namnażają się. Umieszczenie nieumytej protezy z powrotem w jamie ustnej może przyczynić się do późniejszych problemów zdrowotnych, a także uszkodzenie struktury protezy.
Stosuj odpowiednie środki do mycia
Czystość protezy należy utrzymywać przy pomocy specjalnie do tego celu przygotowanych past oraz szczoteczek. Pasty do protez są pozbawione substancji ściernych, które mogą uszkadzać powierzchnie protez i sprzyjać tym samym osadzaniu się na nich drobnoustrojów.
Pamiętaj o higienie jamy ustnej
Również w przypadku protez montowanych na stałe potrzebne jest zachowanie higieny. Poza szczotkowaniem zębów i protez należy pamiętać o innych zabiegach higienicznych, a więc nitkowaniu oraz stosowaniu płukanek. Pomogą one pozbyć się resztek pożywienia z trudnodostępnej przestrzeni między zębami.
Wymieniaj protezy regularnie
Protezy zębowe są dokładnie dostosowane do układu uzębienia, ten jednak zmienia się z czasem. Dlatego należy pamiętać, by protezy wymieniać na nowe, kiedy ich noszenie zaczyna sprawiać dyskomfort.